‘WKK en ontvochtigen met buitenlucht nu het meest efficiënt’
Gepubliceerd op
Artikel in Vakblad Onder Glas
In 2023 liet Holstein Flowers op locatie Bastille een ontvochtigingssysteem ontwerpen dat de kaslucht droogt met behulp van buitenlucht, maar ook is voorbereid op ontvochtiging en terugkoelen van kaslucht. Dat blijft voorlopig zo, zegt Mathieu van Holstein. “Daar hebben we nu nog niet voor gekozen, gelet op de extra investeringen. De WKK is als warmtebron nog steeds zeer efficiënt en geeft nog voldoende rendement. Maar we sluiten niet uit dat dat binnen een paar jaar wel gaat veranderen.”
Gerberaspecialist Holstein Flowers deed al eerder ervaring op met ontvochtiging met LBK’s en slurven door aanzuiging van droge buitenlucht op locatie Futura in De Lier van 4,5 ha. Dat project werd gerealiseerd door Technokas.
Op de tweede locatie kwam een vergelijkbaar systeem, een ontwerp van Hortivision, met een belangrijk verschil: de mogelijkheid om over te kunnen stappen op ontvochtiging van de binnenlucht door de waterdamp in de kaslucht te laten condenseren in een koelblok. Mathieu van Holstein: “Maar om dat goed te realiseren en over de dag te kunnen spreiden heb je een vrij forse warmtepomp nodig en ook een extra koude opslagtank. Daar hebben we nog niet voor gekozen, gezien de extra investeringen en het verwachte rendement op korte termijn.”
Overheid bepaalt, de teler betaalt
De WKK is als warmtebron nog steeds zeer efficiënt en geeft nog voldoende rendement. Voor Holstein reden genoeg om nu niet verder te elektrificeren. “De wereld verandert natuurlijk wel ondertussen. De energiebelasting voor de WKK is veranderd, de panelen zijn langzaam aan het schuiven. Dat betekent dat wij per vandaag nog niet gaan investeren in die warmtepomp, maar dat zit er wel aan te komen. De termijn waarop hangt af van de energiekosten, die mede bepaald worden door de overheid. Zolang warmte opwekken en stroom terugleveren met een WKK rendabel en zinvol is, gaan we daarmee door. Met het huidige perspectief gaat dat binnen een paar jaar wel gebeuren. Het voordeel is nu dat we dan niet de installatie hoeven te verbouwen, alleen maar uit te breiden.”
Van buiten- naar binnenlucht
Het ontvochtigen met LBK’s en slurven op basis van het aanzuigen van buitenlucht bevalt Holstein tot nu toe goed. Kieren met het dubbele scherm of de ramen openen gebeurt nu minder vaak, maar is niet helemaal verdwenen. “Dat heeft ermee te maken dat wij ook kijken naar de netto-uitstraling in de kas onder het doek. Wij hebben er nog moeite mee om de nok heel ver af te laten koelen. Voor een gerbera is het doek de hemel op dat moment. De bloem gaat dus ook afkoelen, omdat die meer warmte gaat uitstralen, waar vervolgens condensatie en Botrytis door op kan treden. In principe kijken wij naar het verschil in absolute vochtigheid binnen en buiten de kas. Op basis van dat verschil sturen wij de installatie. Dat werkt meestal prima, enkele warme en vochtige dagen in het najaar uitgezonderd.”
Van Holstein: “Op het moment dat wij gaan kiezen voor het ontvochtigen met binnenlucht middels koeling en verwarming ontstaat er een andere situatie, dan houd je je eigen lucht binnen. Dan ben je niet meer afhankelijk van een verschil in absolute vochtigheid tussen binnen- en buitenlucht. Je haalt de latente warmte uit de kas, die damp condenseert en de warmte die daarbij vrijkomt gebruiken we opnieuw. Dat kan behoorlijk drukken op het gasverbruik. Er komt wel wat elektraverbruik voor terug.”
Betere vochtbeheersing
Het gebruik van de LBK’s met buitenluchtaanzuiging resulteert in een betere vochtbeheersing en een homogener kasklimaat. “Dat zijn belangrijke kenmerken. Ik vind het wel lastig hoeveel energie je dan hebt bespaard. Elke winter is immers anders. Wij blijven als veredelingsbedrijf graag aan de veilige kant. Dat heeft deels te maken met ons brede assortiment. Wij proberen het hogere segment binnen de markt te bedienen, waar kwaliteit en zekerheid misschien nog belangrijker is dan in het retailsegment. Wij willen gewoon altijd achter ons product kunnen staan. Je zou in theorie vochtiger kunnen telen bij een homogener kasklimaat. Dat is ook een van de kenmerken van Het Nieuwe Telen, maar het hangt ook een beetje van je gewas af, of je een gevoelig ras hebt staan. Nu hebben wij heel veel rassen staan, een heel divers assortiment en er zitten er altijd wel een paar bij die wat gevoeliger zijn. Wij werken daarom iets risicomijdender dan iemand met minder rassen.”
Investeringsplannen
Hebben jullie nog investeringsplannen voor dit jaar? “Wij hebben een paar jaar terug een stap op LED-gebied gezet en zijn toen hybride gaan belichten. We zijn nu aan het beoordelen of een volgende stap naar full LED mogelijk en nodig is. Dat zit er dit of volgend jaar aan te komen.
Verder kijken we naar insectengaas. Wij hebben op één locatie al gaas, op de andere zijn we met offertes bezig.” Dat heeft ook invloed op het klimaat? “Dat klopt, maar ook op de portemonnee.”
Tekst: Mario Bentvelsen, beeld: Michel Heerkens
